Türk kültürü denilince akla ilk gelen şeylerden biri Türk kahvesi. Bu kadar sevilip her yerde tüketilirken, “Türkiye’de kahve yetişir mi?” sorusu akıllara geliyor. Cevabına yazımızda beraber bakalım.
Kahvenin Tarihi
Kahvenin geçmişi, kaynaklara göre Etiyopya’ya dayanır. Bir keçi çobanı, kahve meyvesini yiyen keçilerin çok enerjik olduğunu fark eder. Kendisi de denediğinde aynı sonucu alır.
Bunu, keşişlere gösterdiğinde, onlar da ibadetleri sırasında uyanık kalmak için kahve kirazlarını tüketmeye başlar. Tapınaklar arasında bunun yayılması, kahvenin ve işlevinin yayılmasını sağlar.
Bu konuda daha fazla bilgi edinmek isterseniz Kahvenin Anavatanı isimli yazımıza bakabilirsiniz.
Kahve Nerede Yetişir?
Kahve ağacı nerede yetişir? Kahve dünyada Kahve Kuşağı adı verilen, iklim ve coğrafi koşul olarak uygun bölgelerde yetişir. Bu bölge aslında Oğlak ile Yengeç dönenceleri arasına denk gelir. Ekvatorun 30 derece güneyi ile 25 derece kuzeyi arasında kalan bölge, kahve ağaçlarının ve meyvelerinin en kolay yetiştiği bölge.
Bu sınır, Okyanusya, Asya, Afrika, Kuzey ve Güney Amerika olmak üzere 5 kıtadan geçer.
Kahve ağacının insan müdahalesi olmadan yetişebilmesi için belirli bir nem oranına, sıcaklığa ve yüksekliğe ihtiyacı var. Kahve Kuşağı, bu iklim koşullarını sağlar.
Böylece rakımın da uygun olduğu bölgelerde kahve yetişebilir. Burada üretilen kahveler de ticaret için uygun kalite ve standartlarda olur.
Kahve Nasıl Yetişir?
Kahve ağaçları, çimlendirme süresinden sonra dikiminin yapılmasının ardından 5 yıl sonra meyve verir. Olgunluğa ulaştığı bu süre sonunda yaklaşık 30-40 yıl boyunca meyve vermeye devam eder.
Kahve ağacı, yaprak dökmez ve yıl boyunca yeşil kalır. Vahşi ortamında boyları 8-10 metreye kadar uzasa da, tarımı kolay olsun diye genelde 3-5 metre yükseklikte kalacak şekilde budanır.
Kahve çiçekleri beyaz renklidir. Kokuları da çok hoştur. Birkaç gün boyunca açık kalırlar ve bu sürede kahve kirazını oluşturmaya başlarlar.
Meyveler ilk başta üzüm gibi bir dalda birçok kiraz yan yana olacak şekilde yetişir. Başlarda yeşil renkli olsalar da olgunlaştıkça renkleri kırmızıya ve bordoya dönüşür.
Türk Kahvesi Türkiye’de Mi Yetişir?
Hayır, Türk kahvesi ismi, kahvenin yetiştiği yer ile değil, kahvenin yapılış şekli ile ilgilidir.
Peki, Türk kahvesi nerede yetişir? Türk kahvesi, kaliteli Arabica çekirdekleri ile elde edilir. Bu çekirdekler, Türkiye’de üretilmez. Yurt dışından ithal edilir ve genelde Türkiye’de kavrulduktan sonra öğütülüp paketlenerek satılır.
Türkiye’de Kahve Yetişir Mi?
Türkiye’de kahve ağacı yetişir mi? İklim koşulları Türkiye’de kahve yetiştirmek ve üretmek için uygun değildir. Bunun temel nedeni Kahve Kuşağı’dır.
Çünkü kahve kirazlarının kaliteli bir şekilde yetişebilmesi ve içerisinde kahve çekirdeklerini geliştirebilmesi için ihtiyacı olan iklim ve coğrafya koşulları vardır.
Yine de, kahve ağacı Türkiye’de yaşayabilir. Sadece yeterli miktarda ve iyi meyveler ve çekirdekler üretemez. Çünkü kahve ağacı çok narin bir bitkidir ve Türkiye’nin iklimi bunun için yeterli değildir.
Türkiye’de Kahve Nerede Yetişir?
Türkiye’de kahve yetiştiriciliği nerede yapılır? Kahve ağacı Türkiye’de nerede yetişir? Türk kahvesi Türkiye’de yetişiyor mu? Türkiye’de kahve ağacı var mı? Cevaplara beraber bakalım.
Türkiye’de kahve bitkisinin yetişmesi için en uygun iklim koşullarına yakın olan bölge Akdeniz Bölgesi’dir.
Fakat buradan, kahve bitkisinin Türkiye’de kahve yetiştiriciliği için uygun koşulların var olduğu çıkarılmamalıdır. Çünkü kahve için gerekli iklim koşulları tam olarak karşılanmaz, yalnızca bu değerlere yakın koşullar vardır.
Geçtiğimiz yıllarda deneme amaçlı olarak ülkenin bazı bölgelerine Arabica kahve ağaçları ekilmiştir.
Bu denemelerden bazıları olumlu, bazıları da olumsuz sonuçlanmıştır. Olumlu sonuçlar da, Türkiye’de ticari kahve üretimini başlatacak nitelikte değildir.
Deneme olarak kahve ağacı dikilen ve kahve üretimi yapılan bölgeler Mersin, Antalya ve Anamur’dur.
Bunun dışında bir süs bitkisi gibi, kahve ağacı da evlerde yetiştirilebilir. Kaliteli bir şekilde meyve vermese de, kışın yaprak dökmediği için evlerde dekor olarak yetiştirilebilir.
Özetle;
Kahvesiyle ünlenen bir ülke olmasına rağmen, Türkiye’de kahve üretimi, iklim ve coğrafya koşulları nedeniyle yapılamıyor.
Çünkü kahve oldukça narin bir bitki. Uygun koşullara sahip olmadığında çeşitli hastalıklara yakalanabiliyor, verimli bir tarım yapılamıyor.
Türkiye’de kahve bitkisi yaşasa ve buna dair tarımsal denemeler yapılsa da, sonuçların ticareti yapılabilecek kahve üretimi için yetersiz olduğu kesin.
Günümüzde sıklıkla gündeme gelen iklim değişikliği konusu, aslında olmaz denilen her duruma tereddütle bakılmasına neden oluyor. Bu yüzden, gelecek için kesin yargılar ortaya koymak yanlış olacaktır.
Bugün Türkiye’de kahve üretimi mümkün olmasa da, koşulların değişimi ile bu durumun nasıl değişeceği merak konusudur.