Türk kahvesinin Türk kültüründeki yeri oldukça derin. Bir dost sohbetine, önemli günlere eşlik eden kahvenin yapımı da kültürdeki yeri kadar derin bilgi gerektiriyor aslında.
Türk Kahvesi Yaparken Sık Yapılan Hatalar
Genel olarak Türk kahvesinin nasıl yapıldığını biliyor olsak da, bol köpüklü, lezzetli, içende kırk yıl hatır bırakacak bir kahvenin de püf noktaları var. Aynı zamanda sıklıkla yapılan ve çoğu göz ardı edilen hatalar da var.
Şimdi sırasıyla bu hataların neler olduğuna bakalım.
1. Kalitesiz kahve kullanmak
Aldığınız kahvenin güvenilir bir markadan ya da güvendiğiniz bir çekirdek satıcısından olduğuna emin olun. Aksi halde Türk kahvesi yaparken her adıma dikkat ediyor olun ya da en kaliteli su ve ekipmanı kullanın, yine de kalitesiz bir kahve ile iyi bir sonuç alamazsınız.
2. Bayat kahve kullanmak
Verdiğiniz emeğin, ilginin, harcadığınız paranın boşa gitmesine neden olabilecek diğer hata da bayat kahve.
Eğer aldığınız kahve bayatsa ya da uzun süredir bekleyen bir kahve ise, bunu kullanmayın. Hem sağlık problemlerine yol açabilir, hem de içtiğiniz kahveden keyif almanıza engel olur.
Hazır öğütülmüş paket halinde satılan Türk kahvesinin üzerinde son kullanma tarihi bulunsa da, açıldıktan sonra bu kahvelerin bayatlama süresi maksimum 14 gündür.
Çekirdek kahve alıp evde öğütmek daha taze kahve tüketmenizi sağlayabilir.
3. Çekirdek kahve değil öğütülmüş kahve kullanmak
Kahvenin tazeliğinden konu açılmışken, öğütülmüş kahve satın almak yerine, bir kahve öğütücüsü alıp çekirdek kahvenizi kendiniz öğütmeniz, uzun vadede hem ekonomiktir hem de daha taze kahve deneyimi sağlar.
Çünkü kahve, öğütüldüğü andan itibaren bayatlamaya başlar. Ne kadar çok beklerse o kadar bayatlar. Bu nedenle, taze kavrulmuş çekirdeklerden demlemeden hemen önce öğütülmüş kahve, paketli öğütülmüş kahveden her zaman daha tazedir.
4. Kahveyi ölçmemek
Türk kahvesi için çok önemli noktalardan ve sık yapılan hatalardan biri de, ölçüsüz kahve kullanmak.
Gittiğiniz bir kafede ya da restoranda bir fincan kahve sipariş ettiğinizde nasıl bir kahve içeceğinizi az çok tahmin edebilirsiniz ve bu, neredeyse her mekanda aynı lezzettir.
Fakat evde yaparken farklı bir lezzet alabilirsiniz. İşte bunun nedeni, doğru ölçüde eklenmeyen kahvedir.
1 Türk kahvesi fincanı (90 ml) için uygun kahve miktarı yaklaşık 6-7 gramdır. Bu da 1 tatlı kaşığına ya da 2 çay kaşığına denk gelir. Bunun artması, acı bir kahve içmenize neden olur. Azaltılması ise, lezzetsiz, su gibi bir kahve tadı verir.
5. Yanlış su sıcaklığı kullanmak
Türk kahvesi, genel olarak soğuk su ile pişirilir. Bunun nedeni, bu kahveye özgü olarak aromaların yoğun bir şekilde suya geçmesinin istenmesidir.
Eğer klasik bir Türk kahvesi yapmak isterseniz, buzdolabından çıkarılmış buz gibi suyu kullanmaktan çekinmeyin.
Burada yapılan en büyük hatalardan biri, kaynar su kullanmaktır. Sıcak suyun içerisine konulan kahve, aromasını yeteri kadar salamayacak ve yeterince köpürmeyecektir.
Son yıllarda, kahveyi sıcak ya da soğuk değil de, ılık su ile demlemek üzerine tartışmalar yapılmaktadır. Türk kültür ve geleneğinin getirdiği pişirme yöntemi, soğuk su ile olsa da, nitelikli kahve alanında yeni tarifler ve yöntemler denenmektedir.
Ilık su ile pişirilen kahvenin tadı daha farklıdır, biraz filtre kahveye benzer. Bu nedenle ikisi de denenip damak zevkine uygun olan tercih edilmelidir.
6. Kahveyi doğru muhafaza edememek
Bayat kahvenin ve dolayısıyla kötü kahve deneyiminin en büyük nedenlerinden biri kahveyi doğru şekilde saklayamamaktır.
İster öğütülmüş ister çekirdek kahve alın, her ikisinin de mümkünse cam ve hava almayan bir kabın içerisinde, karanlık bir ortamda ve ısıya maruz kalmadan depolanması gerekir. Isı, ışık ve oksijen, kahvenin bayatlamasına neden olur.
Özellikle paketli öğütülmüş kahveler ağzı açıldıktan sonra cam bir kavanoza konulmalıdır. Çünkü bu paketler kendiliğinden hava almaz değildir. Ağzı kapanmaz ve kahve çabucak bayatlar.
Çekirdek kahveler için ise, hava valfli paketler kullanılabilir. Bu paketler, içerideki havanın dışarı çıkmasına izin verirken, dışarıdaki havanın içeri girmesini engeller.
7. Musluk suyu kullanmak
Kahvenin %95’i sudan oluşur. Dolayısıyla kötü su, kötü kahve demektir.
Musluk suyu, Türk kahvesi yapımı için uygun değildir. Klorludur ve klor hem kahvenin tadını bozar hem de köpürmesini engeller.
Bunun yerine arıtılmış musluk suyu ya da şişelenmiş su kullanılması gerekir.
8. Kirli ekipman kullanmak
Kullanılan cezve, kaşık hatta fincanın kirli olması, kahvenin tadının kötüleşmesine neden olabilir. Özellikle cezve içerisinde önceki kullanımdan kahve kalıntıları kalmışsa, bu kalıntılar kahvenin tadını bozacaktır.
9. Yanlış fincan kullanmak
Türk kahvesi için klasikleşen ve bir noktada da bu kahvenin tadını almamızı sağlayan bir fincan tasarımı vardır. Bu model, hem kahveyi sıcak tutmayı sağlar, hem ergonomik bir tasarıma sahiptir, hem de lezzeti dorukta almamız için kullanılır.
Türk kahvesi fincanı yaklaşık 90 ml hacminde, porselenden üretilmiş, kulplu, tabanı geniş, ağzı dar fincanlar olmalıdır.
10. Pişirme süresini ayarlayamamak
Türk kahvesinin cezvede pişme süresi, 1 kişilik kahve için yaklaşık 2,5-3 dakika arasındadır. Bu sürenin azaltılması için daha yüksek ateşte pişirmek, kahvenin yanmasına ve tadının oturamamasına neden olur.
Bu süreyi aşırı uzatmak ise, kahveye çok acı bir tat verir. Fakat pişirme tekniğine göre de bu süre değişiklik gösterebilir.
Mesela, közde Türk kahvesi biraz daha uzun sürede pişerken, elektrikli cezvedeki Türk kahvesi daha kısa sürede pişecektir.