Arkadaş buluşmalarının, bayram sohbetlerinin, günün en keyifli vakitlerinin eşlikçisi Türk kahvesi. Peki meyveden çıkan çiğ çekirdekler bardağa nasıl geliyor? Türk kahvesi çekirdeği nasıl kavruluyor? Cevapları yazımızda derledik.
Ayrıntılı bilgilere geçmeden önce, “Türk Kahvesi Nerede Yetişir?” yazımıza göz atabilirsiniz. Keyifli okumalar!
Türk Kahvesi Çekirdeği Nasıl Kavrulur?
Türk kahvesi, kahve kirazlarının içerisindeki çekirdeklerin birçok işlemin ardından son olarak kavrulması ve incecik öğütülmesi ile elde ediliyor.
Kahve Çekirdeği Nasıl Kavrulur?
Kahve kirazları, olgunlaştıklarında dallarından toplanır ve çeşitli işlemlerden geçirilerek meyve ve çekirdek ayrılır. Posasından ayrılan çekirdekler kurutularak yeşil kahve elde edilir.
Yeşil kahve, henüz içmek için uygun olmayan kahvedir. Bildiğimiz kahveden çok farklıdır. Tadı, kokusu ve görünüşü henüz istediğimiz kahve özelliklerinde değildir.
Yeşil kahve, henüz kavrulmadan ülkelere dağıtılır ve paketlenmeden hemen önce kavrulur. Kavrulup dağıtılamaz çünkü uzun süre kullanılmadığında bayatlar.
Çekirdekler akışkan yataklı ya da tamburlu Kahve çekirdeği kavurma makinesinde kavrulur. Bu aşamada maillard reaksiyonu meydana gelir ve kahve, bildiğimiz rengini, kokusunu ve tadını alır.
Çekirdekler ısıya maruz kalıp kavrulduğunda, yüzlerce farklı kimyasal reaksiyon gerçekleşir. Türk kahvesi çekirdeği de suyunu kaybeder, içeriğindeki şeker karamelize olarak daha tatlı olur.
İşte her zaman alışık olduğumuz o tatlı, çikolatalı ve aromalı Türk kahvesi çekirdeği bu aşamadan sonra ortaya çıkar.
Türk Kahvesi Çekirdeği Kavrulma Evreleri
Çiğ kahve çekirdeği nasıl kavrulur? Kahvenin kavrulma evreleri genelde 5 aşamadan oluşur. Bu aşamaların gelişmesi takip edilerek kahvenin kavrulma derecesi belirlenir ve o dereceye ulaşıldığında kavurma işlemi sonlandırılır.
1. Renk Değişimi
Çiğ kahve nasıl kavrulur? Kahve çekirdekleri kavrulmadan önce yeşile benzer bir renktedir. Önceden ısıtılmış kavurma makinesinin içerisine konulduğunda ısı almasıyla beraber renk değiştirmeye başlar.
Bu aşamada Türk kahvesi çekirdeği ilk önce sararır. Yani renkleri yavaş yavaş yeşilden sarıya doğru dönmeye başlar.
Türk kahvesi kavurma derecesi artırılır. Bu aşamada kimyasal reaksiyonlar yavaş yavaş başlar fakat tamamen başladığı nokta değildir.
Her Türk kahvesi çekirdeğinin eşit ve homojen bir şekilde kavrulabilmesi için kavurma işleminin tüm aşamalarında çok iyi bir şekilde karıştırılması gerekir. Böylece yetersiz kavrulma ya da fazla kavrulmuş çekirdeklerin önüne geçilir.
2. Koyulaşma
Artık daha da ısınmaya başlayan kavurma makinesinin içerisindeki çekirdekler, renk değiştirmeye başlar. Bunun temel nedeni, Türk kahvesi çekirdeğinin içerisindeki şekerin karamelize olmasıdır.
Aynı zamanda çekirdekler genişlemeye, hacimleri artmaya başlar. Bunun nedeni de maillard reaksiyonudur.
Isı ile birlikte meydana gelen kimyasal değişimler sonucu, çeşitli gazlar açığa çıkar. Aynı zamanda çekirdeklerin içerisindeki su buharlaşır. Bu nedenle çekirdeklerin hacmi genişler.
Bu aşamada, çekirdekler üzerlerinden ince bir kabuk dökerler. Buna kahve samanı da denir. Bunların da çekirdeklerin arasından alınması gerekir.
Aksi halde kavurma işlemi sırasında çekirdeklerin arasında kalan kahve samanları yanar ve çekirdeklerin üzerinde acı bir koku ve tat bırakır.
Yine koyulaşma aşamasında çekirdekler yavaş yavaş koku yaymaya başlar.
3. İlk Çatlak
Kimyasal reaksiyonlar ve çekirdeğin hacminin genişlemesi sonucunda Türk kahvesi çekirdeği çatlar. Buna ilk çatlak adı verilir ve mısır patlıyormuş gibi hafif bir ses çıkarır.
İlk çatlaklar, genellikle kavrulma evresinin başladığı anlamına gelir.
4. Kavrulma
Bu aşamada çekirdekler artık kahverenginin tonlarında bir görünüm alırlar. Bu aşamada, çekirdekler hafif kavrulmadan orta-koyu kavrulmaya kadar zamanla evrilir.
Kahve kavrulurken en çok kontrol edilmesi gereken aşamalardan biridir. Çünkü, istenilen kahve kavurma derecesine göre kavurma işleminin hemen durdurulması gerekir.
5. İkinci Çatlak
İlk çatlağın ardından eğer kahve çekirdekleri kavrulmaya devam ederse, ikinci çatlaklar oluşur. İkinci çatlak, kahvenin koyu derecede kavrulmaya yakın olduğunun habercisidir.
İlk çatlağa göre ikinci çatlak çok daha az ses çıkarır. Bu nedenle bu aşamada da dikkatli bir şekilde kontrol edilmesi gerekir.
Kavurma işlemi sonlandırıldığında çekirdekler sıcak ortamdan çıkarılıp hemen soğutulmaya bırakılmalıdır. Aksi halde çekirdeklerin kavrulma işlemi devam eder ve istenilenden daha koyu bir kavurma işlemi ile sonuçlanmasına neden olur.
Kahve çekirdeği kaç derecede kavrulur?
Türk kahvesi nasıl kavrulur öğrendiğimize göre, şimdi de kaç derecede kavrulduğuna bakalım.
Türk kahvesi çekirdeği genelde 180-205°C aralığında kavrulur. Hafif, orta ve koyu kahve kavurma dereceleri vardır.
Koyu şekilde Türk kahvesi kavrulur mu? Evet, Türk kahve çekirdeği bu üç derecede de kavrulabilir.
Daha koyu bir kavurma derecesi için, çekirdekler daha uzun süre ısıya maruz bırakılır. Böylece daha çok kimyasal reaksiyon gerçekleşir, kahvenin asitlik derecesi azalır, içerisindeki şeker yüksek oranda karamelize olarak daha acı bir tat ortaya çıkarır.