Espresso Kahve Hazırlamanın Püf Noktaları
Aşağıdaki espresso yapma rehberinde, espresso yapımı tüyolarını bulabilirsiniz. Unutmayın ki bu parametrelerden yalnızca birini bile atlamak, kötü bir espresso deneyimi yaşamanıza neden olabilir.
1. Taze Kahve
Kahvede mükemmellik ilk olarak taze kahvede başlar. Mutlaka ama mutlaka espresso yapılırken taze kahve kullanılmalıdır. Aksi halde, uygulayacağınız her adım boşa gidecektir ve sonuç kötü bir kahve olacaktır.
İster çekirdek kahve kullanın isterseniz kahvenizi öğütülmüş olarak alın, her türlü taze kahve satın alın ve bunu evinizde depolarken de taze tutmaya özen gösterin.
Öğütülmüş espresso kahvenin en fazla 1 hafta taze kalabildiğini unutmayın.
2. Kavrulma Derecesi
Espresso kahve hazırlamanın püf noktalarından ikincisi, doğru kavurma derecesini bulmaktır. Espresso kahve çeşitleri kahvenin kavrulma derecesine göre değişiklik gösterir.
Espresso için genelde özel bir kavurma derecesi vardır ve çekirdek kahve satın alırken paketlerin üzerinde espresso için olduğuna dair notlar vardır.
Fakat bir karışım almayı tercih ediyorsanız, kavurma derecesi olarak “Full City Roast” veya “Vienna Roast” seçebilirsiniz. Kahve kavurma dereceleri hakkında daha fazla bilgiyi buradaki yazımızdan alabilirsiniz.
3. Öğütülmüş Kahve
Espresso yaparken üçüncü önemli nokta, çekirdek kahve kullanıp, çekirdekleri demlemenin hemen öncesinde öğütmektir.
Çünkü kahve, öğütüldükten 10 dakika sonra bayatlamaya başlar. Taptaze bir bardak kahve için öğütme zamanı çok önemlidir.
Ekstra ince çekilen kahve, daha hızlı bayatlar. Bu yüzden hazır öğütülmüş kahveler kullanılmamalı, çekirdek kahveler demlemeden hemen önce öğütülmelidir.
4. Öğütme Derecesi
Kahve çekirdekleri espresso kahve için doğru derecede öğütülmelidir. Espresso için öğütülmüş kahve doğru incelikte olmalıdır.
Çok ince öğütülmüş kahve, makinenin tıkanmasına neden olur. Çok kalın öğütülmüş kahve de, daha sulu ve filtre kahveye benzeyen bir kahve yapar.
Espresso için genellikle ince öğütme derecesi kullanılır. Fakat bu, Türk kahvesinde olduğu gibi extra ince bir öğütme değildir. Sofra tuzundan biraz daha küçük partiküllü görünür.
Kahve çok yavaş akıyorsa, öğütme derecesini biraz kalınlaştırın. Eğer çok hızlı akıyorsa, daha ince bir öğütme yapmayı deneyin.
Kahve öğütme dereceleri hakkında daha fazla bilgi için ilgili yazımıza göz atabilirsiniz.
5. Kahve Miktarı
Doz, yani kullandığınız kahve miktarı, portafiltrenin içine doldurduğunuz kahve miktarıdır. Bu oranı değiştirerek 1 ya da double shot espresso kahve yapabilirsiniz.
Single shot espresso için 7-7,5 g, double shot için 14-15 g kahve kullanılır.
Tabii ki bu oranlar kişisel tercihlere göre değişiklik gösterebilir.
6. Temizlik ve Makineyi Isıtma
Espresso makinesinin düzenli olarak bakımının yapılması ve temizlenmesi gerekir. Aksi halde cihaz kireçlenebilir, tıkanabilir, performans düşüklükleri yaşanabilir.
Kahve demlenmeden önce, makinenin musluklarından 10-15 sn sıcak su akıtılmalı ve makine ısıtılmalıdır. Bu şekilde makinenin musluklarının temizlenmesini ve içerisinde önceden kalan soğumuş suyun çıkarılmasını sağlayabilirsiniz.
7. Portafiltreye Kahve Yerleştirme
Espresso makinesi ipuçları arasında öğütülmüş kahvenin portafiltre içerisinde düz ve eşit bir şekilde yerleştirilmesi de vardır.
Kahve su ile temas ettiğinde bir miktar şişebilmesi ve iyi bir ekstraksiyon sağlaması için portafiltrede çok küçük bir miktar boşluk bırakılmalı. Fakat dikkat edin ki, çok fazla boşluk bırakırsanız, kahve makinadan fışkırır.
Kahveyi iyi bir şekilde sıkıştırmak, kahvenin tadını etkiler. Portafiltreye konulan kahvenin 90 derecelik bir açıyla olabildiğince güç uygulanarak sıkıştırılması gerekir. Burada en az 20 kiloluk bir basınç uygulanmalıdır.
Eğer kahve çok ince çekilmişse, daha düşük bir basınçla sıkıştırılmalıdır.
8. Su Kalitesi
Kahvenin %98’inin su olduğunu hatırlarsak, kalitesiz su, kalitesiz kahve demektir.
Espresso hazırlarken özellikle kireçli bir su kullanırsanız (musluk suları da buna dahil), hem kahvenizin tadı acı ve buruk olur hem de makinenizin tıkanma ihtimali olur.
Zamanla biriken kireç espresso kahve makinenize zarar verebilir ve performans kaybına neden olabilir. Bu nedenle filtrelenmiş ya da şişelenmiş su kullanılmalıdır.
9. Su Miktarı
Espresso kahve hazırlarken kullanılması gereken klasik su miktarı 30 mililitredir. Bu miktardan faza su kullanırsanız, kahveniz sulu ve lezzetsiz olur. Az su kullanırsanız, kahve acı ve koyu olur.
10. Basınç Seviyesi
Düşük basınç için ince çekilmiş, yüksek basınç için toz kıvamında daha ince çekilmiş kahve kullanılmalıdır.
Espresso makinelerinde basıç genelde 9 bar olarak ayarlanır. Bu basınç için ince öğütülmüş kahve tercih edilir.
11. Demleme Sıcaklığı
Espresso demlerken kullanılan suyun sıcaklığı SCA (Özel Kahve Birliği) standarlarında 90,5-96°C arasında olmalıdır.
12. Demleme Süresi
Espresso kahve hazırlamanın püf noktalarından bir diğeri de, demleme süresinin doğru ayarlanmasıdır.
Espresso, normal şartlar altında 25-30 sn içerisinde elde edilir. Demleme süresi, öğütme boyutu, doz ve sıkıştırma oranı ile değişiklik gösterebilir.
Eğer demleme süresi daha kısaysa, kahve portafiltreye iyi sıkıştırılmamış olabilir, portafiltrede çok fazla boşluk kalmış olabilir. Ya da öğütme derecesi normalden daha kalın olabilir.
Eğer bu süre daha uzun oluyorsa, kahveniz çok ince öğütülmüş olabilir, Portafiltrede çok fazla kahve olabilir.
Demleme süresi çok fazla uzarsa, suyun sıcaklığından dolayı kahve yanacaktır. Bu da acı bir espresso kahve ile sonuçlanır.
13. Fincan
Espresso kahve fincanı, genellikle küçük, kulplu, porselenden yapılmış bir fincandır. Bu konuda daha fazla bilgi almak isterseniz, “Espresso Fincanı Nasıl Olmalı?” yazımıza bakabilirsiniz.
Espresso fincanı, kahve konulmadan önce ısıtılmalıdır ki, kahve soğumasın ve köpüğü sönmesin. Espresso makinelerinde genellikle fincan ısıtma bölmesi vardır.
Yoksa, fincanları makinenin üzerinde bekleterek ya da sıcak su ile çalkalayarak ısıtabilirsiniz.
Mükemmel Espresso Shot Nedir?
Mükemmel bir espresso kahvenin bulundurması gereken bazı kriterler vardır. Yukarıdaki adımları takip etmenize rağmen sonuç kahveniz aşağıdaki kriterlere uymuyorsa bu, bir ya da birkaç adımda hatalar yaptığınız anlamına gelebilir.
Aşağıdaki maddeleri gözlemleyerek, yaptığınız ya da içtiğiniz bir espressonun gerçekten mükemmel olup olmadığına karar verebilir, neyin kötü olduğunu anlayarak demleme aşamalarının hangisini iyileştirmeniz gerektiğine karar verebilirsiniz.
Miktar
İyi bir shot espresso kahve, yaklaşık 1 oz, yani 30 ml olmalıdır. Kullanılan kahve ve sudan sonra ortaya bu miktarda bir kahve çıkmalıdır.
Krema
Espresso kahvenin üzerinde gördüğümüz ve krema adını verdiğimiz kahverengi köpük, her espresso kahvede bulunmalıdır. Bunun yokluğu, direkt olarak kötü bir kahve anlamına gelebilir.
Çünkü, espressonun kendine özgü tadının çoğu kremasından gelir. Özütlenen aromalar, koyu sıvıda bulunur ve kahvenin içerisinde benzersiz bir kombinasyon oluşturur.
Tat
Espressonun tadı, çekirdeklerin kökenlerine göre değişebilir. Aynı zamanda kavrulma derecesine göre de farklılık gösterebilir. Tüm bunların yanında, biraz kıvamlı ve acı olmalıdır. Fakat bu acılık da abartılı olmamalıdır.
Aroma
Espresso kahvenin aroması, diğer kahvelerden oldukça farklı olmalıdır. Özellikle filtre kahveye benzeyen bir tat alıyorsanız, kalitesiz bir espresso içiyorsunuz demektir.
İçerisinde asitler, proteinler, şekerler, aromatik yağlar ve diğer maddeler bulunmalıdır.
Sonuç olarak;
Profesyonel kahve tarifleri arasında “Mükemmel espresso nasıl yapılır?” sorusunun cevabını yukarıda vermeye çalıştık. Espresso nasıl yapılır ya da güçlü bir espresso shot nasıl yapılır öğrendikten sonra, Espresso Bazlı Kahve Çeşitlerine göz atabilirsiniz.
Şunu söylemeliyiz ki, her kahvede olduğu gibi espresso kahve de aslında oldukça kişisel bir deneyimdir. Yapılışındaki her adım tadında, görünümünde ve dokusunda değişikliklere neden olur ve bu farklılıklar kişisel olarak tercih edilebilir.
Bazı insanlar daha acı tatları severken, bazıları da daha hafif bir espresso kahve tercih edebilir. Deneyin, tadın ve kendiniz karar verin!