Sabahları içtiğiniz iyi bir fincan kahve, gününüzü güzel bir şekilde geçirmenizi sağlayabilir. Fakat kahvenizi evde yapıyorsanız, kaliteli kahve elde etmek, kahve satın almak kadar kolay olmayabilir. Öyleyse iyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir? Gelin, cevaplara beraber bakalım.
İyi Bir Kahve Yapabilmek İçin Nelere Dikkat Etmek Gerekir? İyi Kahve Yapmanın Sırrı Nedir?
İyi bir kahve yapmak aslında sandığınız kadar zor olmayabilir. Çekirdekleri doğru seçmek ve saklamak, kaliteli filtreler kullanmak, öğütme miktarını doğru ayarlamak, fincanınızda güzel bir kahve ile sonuçlanabilir.
İster kahvenizi bir V60 ile yapıyor olun, ister otomatik kahve makinelerini kullanın, her seferinde lezzetli ve tatmin edici bir kahve için takip etmeniz gereken temel kurallar var.
O zaman, iyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir sorusu için belirlediğimiz 11 altın kuralı açıklayalım.
1. Taze Kavrulmuş Kahve Çekirdekleri Kullanın
İyi kahve nasıl yapılır? Tabi ki taze kahve çekirdekleri ile! Kahvenin en taze hali, kavrulduktan birkaç gün sonraki halidir ve bu özelliğini bir aya kadar koruyabilir.
Dolayısıyla, eğer home roasting uygulamıyorsanız, yani kahvenizi dışarıdan hazır kavrulmuş şekilde alıyorsanız, kahvenin kavrulma tarihine dikkat edin ve en yakın zamanda kavrulmuş olanları tercih edin.
Özellikle öğütülmüş kahve alırken, ağzı kapalı ve opak paketler içerisinde muhafaza edildiğinden emin olun. Bunun için vakumlu ya da valfli paketleri tercih edebilir, gerekirse kahve aldığınız yerden bu paketlere koyarak kahvenizi vermelerini rica edebilirsiniz.
Kahveleri çekici göstermek için önünde saydam pencereleri olan paketleri ile kesinlikle satın almayın. Çünkü her ne kadar hava almayan paketler olsa da, ışık da kahvenin ömrünü kısaltan etkenlerden biridir.
2. Doğru Kavrulma Derecesini Tercih Edin
İyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir konusunda taze kavrulmuş bir kahve kadar önemli olan diğer konu ise, demleme yönteminize göre doğru kavrulmuş kahveyi tercih etmektir.
Kahve kavrulma dereceleri, hafif, orta ve koyu kavrulma arasında değişiklik gösterir. Seçeceğiniz kahvenin kavrulma derecesi de, hem kahve demleme yöntemine hem de damak zevkinize bağlıdır.
Yumuşak bir kahve istiyorsanız, hafif kavrulmuş olanları tercih edebilirsiniz. Asiditesi daha az, fakat hala meyveli tatları içeren bir kahve için orta kavrulmuş kahve çekirdeklerini deneyebilirsiniz.
Espresso gibi acı, fakat tatlı aromalar barındıran, daha dumanlı bir kahve istiyorsanız da, koyu kavrulmuş kahveleri tercih edebilirsiniz.
3. Kahve Çekirdeklerini Taze Tutun
İyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir sorusunun üçüncü cevabı ise yine çekirdekler hakkında.
Oksijen, ışık, ısı ve nem kahvenin 4 düşmanıdır. Dolayısıyla aldığınız taze kavrulmuş kahve çekirdeklerini ya da öğütülmüş kahveyi bu dört faktörden olabildiğince uzak tutacak şekilde muhafaza edin.
Hava geçirmez, cam, opak kaplar bunun için ideal olabilir. Kahve çekirdeklerini başka nasıl saklayabileceğinizi öğrenmek için “Kahve Çekirdeği Nasıl Saklanır?” isimli yazımıza göz atabilirsiniz.
Kahveyi iyi bir şekilde saklamanın bir yolu da küçük parçalara bölerek muhafaza etmekten geçer. Eğer kahveyi toplu bir şekilde satın alıyor ve uzun sürede tüketiyorsanız, kahveyi daha küçük parçalara bölerek saklamayı deneyin.
Böylece kullanım için açtığınız küçük paket bayatlamadan bitirebilirsiniz. Geriye kalanlar da daha uzun süre bayatlamadan kalabilir. Aksi halde kahve yaparken paketi her açtığınızda, tüm kahve çekirdekleri aynı anda hava alır ve bayatlamaya başlar.
4. Kaliteli Kahve Seçin
İyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir sorusunun kesin cevaplarından biri de kullanılan kahvenin kalitesinde saklıdır.
Eğer kahve sizin için vazgeçilmez ve zevkli içecekler arasındaysa, kaliteli kahve çekirdeklerine normalden biraz daha fazla yatırım yapmaktan çekinmeyin. Çünkü kaliteli çekirdek, kaliteli kahveye giden bir yoldur.
İyi bir kahve nasıl olmalı? Eğer ulaşabileceğiniz bir nitelikli kahve çekirdeği satıcısı varsa, büyük markaların kitlesel olarak pazarlanan kahve çekirdekleri yerine bunları tercih edebilirsiniz.
Nitelikli kahve, kahve çekirdeklerinin menşei ülkesini, bölgesini hatta çiftliğini öğrenebileceğiniz özel kahvelerdir. Bu çekirdekler arasından Arabica türü olanları tercih etmelisiniz. Hatta daha da kaliteli bir lezzet için single origin kahveleri deneyebilirsiniz.
Ucuz çekirdek alternatifleri, genellikle Robusta çekirdekleri ile yapılan harmanlardır. Bu da, kahvede acı bir tada neden olur. Üstelik kafein oranı da daha fazladır.
5. Kahve Çekirdeklerini Kendiniz Öğütün
İyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir sorusunun belki de en can alıcı noktası, kahve öğütme kısmı.
Birçok kahvesever kahvelerini öğütmeye üşendiği ya da kahve öğütme ekipmanları pahalı olduğu için kahvelerini hazır öğütülmüş olarak satın almayı tercih ediyor. Fakat bu, kahvenin taze kalacağı süreyi neredeyse %70 oranında düşüren bir tercih.
Bunun yerine sıkı bir kahve tüketicisi iseniz, uzun vadede kara geçmenizi sağlayacak bir kahve öğütme makinesi alabilirsiniz. Bunu önermemizin en büyük sebebi, kahvenin öğütüldüğü andan itibaren bayatlamaya başlaması.
Kahve öğütüldükten sonra, ısı, ışık, nem ve oksijenden yeteri kadar uzak tutulsa da en fazla 1 hafta taze kalabiliyor. Hatta öğütme derecesi arttıkça bu süre azalıyor.
Dolayısıyla kahveyi demlemeden hemen önce öğütmek, kahvenin en taze halini tatmanın en kesin yolu. Bu nedenle mümkün olduğunca kahve çekirdeği satın alıp bunu evde, kahve demlemeden hemen önce öğüterek kullanmanızı öneriyoruz.
6. Öğütme Derecesini Doğru Ayarlayın
İyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir isimli kurallar listemizdeki bir diğer madde ise, kahve demleme yöntemine uygun öğütme derecesini belirlemek. Örneğin; espresso için kullanılan öğütme derecesi ile French press için kullanılan öğütme derecesi aynı değildir.
Benzer şekilde Chemex kahve yaparken kullanılan öğütme ile Türk kahvesi yaparken kullanılan öğütme de aynı değildir.
Kahvenin öğütme derecesi, demle yöntemi ve süresi ile birleştiğinde, ekstraksiyon oranını belirler. Her demleme yönteminde farklı tatlarda kahve elde etmemizin en genel nedeni budur.
Dolayısıyla, iyi bir kahve yapabilmek için, demleme yöntemine uygun öğütme derecesi de dikkatle belirlenmeli ve uygulanmalıdır.
7. Kahvede Suyun Önemi
Bir fincan kahvenin %98’inin sudan oluştuğunu biliyor musunuz? Dolayısıyla kaliteli su, kaliteli bir kahve anlamına geliyor.
Hangi tür kahve demliyor olursanız olun, kullandığınız su ya içme suyu ya da arıtılmış su olmalı. Aksi halde musluk suyu kullanımı hem içerdiği klor ve kireç nedeniyle kahvenizin tatsız ve acı olmasına neden olur, hem de ülkemizde musluk suyu kullanımı sağlık açısından uzmanlar tarafından önerilmez.
Saf su kullanmak da kahvede kötü sonuç verir. Çünkü, kahvenin içeriğindeki aromaların ortaya çıkabilmesi için suyun içindeki minerallere ihtiyacı vardır. Dolayısıyla kahve için en iyi su, şişelenmiş içme suyu ya da arıtılmış sudur.
8. Ucuz Filtrelerden Kaçının
İyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir, filtre kalitesi bu sorunun cevaplarından biridir.
Uzmanlara göre uygun fiyatlı kağıt kahve filtreleri, kalitesiz bir fincan kahveye neden oluyor. Kullandığınız filtre kahve demleme yöntemine göre, kağıt, metal ya da kumaş filtre seçebilirsiniz. Aralarındaki farkları ve özelliklerini öğrenmek için buradaki yazımıza bakabilirsiniz.
Bunun yanında, özellikle kağıt filtreler, parlak bir fincan elde etmek için kahvenin yağlarını tuttuğundan ve kahveye kağıt tadı verme riski olduğundan, iyice araştırılarak tercih edilmelidir.
9. Kahve-Su Oranını Koruyun
Her kahve demleme yöntemi için kullanacağınız kahve-su oranı farklıdır. Örneğin espresso için 1/2 ya da 1/3 oranları kullanılırken, filtre kahvede bu oran 1/17’ye kadar çıkabilir.
Bu oranlar damak zevkinize bağlı olduğu gibi, seçtiğiniz demleme yöntemine göre de değişiklik gösterir. Kullandığınız yönteme uygun kahve-su oranını kullanmazsanız, lezzetli bir kahve elde edemezsiniz.
10. Su Sıcaklığına Dikkat Edin
İyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir sorusunun cevaplarından bir diğeri de su sıcaklığıdır.
Birçok tarif, kahve demlerken kaynamış su kullanmanızı söyler. Fakat tam anlamıyla kaynayan suyu kahvenin üzerine boşaltmak, kahvenin yanmasına ve bardağa çok acı bir tat bırakmasına neden olur. Kahveden almayı beklediğiniz tatlı ve meyvemsi tatları bu şekilde almanız mümkün değildir.
Kahveyi demlemek ve verimli bir ekstraksiyon süreci almak için gerekli olan su sıcaklığı 92-96 °C’dir. Suyun bu sıcaklığa gelip gelmediğini en kolay şekilde bilmenin yolu, bir su termometresi kullanmak ya da kendinden termometreli su ısıtıcılarından edinmektir.
Fakat ikisi de yoksa, su fokur fokur kaynadıktan sonra altını kapatıp 45 saniye kadar beklerseniz, suyun sıcaklığı belirttiğimiz ısıya düşecektir. Ardından rahatlıkla kahvenizi demleyebilirsiniz.
11. Ekipmanlarınızı Daima Temiz Tutun
Kahvenin tadını kötü anlamda en çok etkileyen durumlardan biri de kirli ekipman kullanmaktır. Demlenmiş kahve, dışarıdan bakıldığında su gibi bir yapıya sahip olduğundan, basit bir durulama işlemiyle ekipmanlardan akıp gidecekmiş hissi verebilir. Fakat durum kesinlikle öyle değildir.
Kahve tortusu ve demleme esnasında ortaya çıkan yağlar, ekipmanların en ücra köşelerinde birikir. Özellikle espresso makinesi gibi çok ince öğütülmüş kahve kullanılan makinelerde bu temizliklere çok daha fazla dikkat edilmelidir.
Çünkü, uzun süre temizlenmeyen makinelerde kalan kahve tortuları ve yağları zamanla küflenmeye yol açabilir. Bu durum, bir sonraki demleyeceğiniz kahvenin tadının berbat olmasına yol açabileceği gibi, ekipmanınızı da bozabilir, ömrünü kısaltabilir.
Benzer bir durum kahve öğütücüleri için de geçerlidir. Bu ekipmanların içerisinde kalan kahve, zamanla ciddi derecede bayatlayabilir. Bir sonraki öğütmeden taze kahve çekirdeklerinin içerisine karışan çok küçük miktarda fakat aşırı bayatlamış tortular, kahvenin tadını kötü şekilde etkiler.
Özetle;
Yukarıda, iyi bir kahve yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir sorusunun cevaplarını aradık. Siz de kendi deneyim ve bilgilerinizi yorumlar kısmından bizimle paylaşabilirsiniz.