Sadece Türk kültürüne ait değil, günümüzde tüm dünyaya yayılmış klasik bir lezzet Türk kahvesi. Özel pişirme tekniği, lezzeti ve sunumuyla diğer kahve çeşitlerinden oldukça farklı.
Bu yazımızda, mükemmel bir sonuç elde etmek için Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenlere bakacağız.
Türk Kahvesi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Türk kahvesi, bayramların, özel günlerin, kız isteme merasimlerinin, önemli anların baş tacı. Fal bakma alışkanlıklarından sohbetlere eşlik etmesine kadar Türk geleneği ve kültürünün ayrılmaz bir parçası.
Peki geçmişten günümüze kadar süregelen bu kadar önemli bir içeceğin yapımındaki önemli noktalar neler? Nelere dikkat etmek gerekir? En lezzetli Türk kahvesi pişirmenin püf noktaları nelerdir? Beraber pakalım.
1. Kahve
Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenlerin en başında tabii ki kahvenin kendisi geliyor. Aslında Türk kahvesi adıyla üretilen özel bir kahve çekirdeği ya da türü yok.
Genel olarak Arabica çekirdekleri extra ince öğütme derecesinde öğütülüyor ve Türk kahvesi yapımında kullanılıyor.
Fakat burada önemli olan, gerçekten kaliteli çekirdekleri kullanmak. Robusta çekirdeklerine göre Arabica çekirdekleri daha kaliteli ve lezzetli olsa da, bunlar arasından da en iyilerinin seçilmesi gerekiyor.
Bir önemli nokta da çekirdeklerin kavurma derecesi. Türk kahvesi için genel olarak orta kavrulmuş kahve tercih ediliyor. Bu kahve lezzetinin Türk kahvesinde daha iyi sonuç verdiği biliniyor.
2. Su
Kahvenin ikinci en önemli bileşeni su. Çünkü ne kadar kaliteli ve taze kahve kullanırsanız kullanın, kaliteli bir su kullanmazsanız, kahve telveleri yeterince özütleme yapamaz ya da yapsa bile lezzet profili iyi olmaz.
Kahve pişirmenin püf noktalarından biri musluk suyu kullanmamak. Bunun nedeni, çoğunlukla musluk sularının klorlu olması. Klor, kahve ile birleşince kötü bir tat ortaya çıkarıyor.
İlk başta anlaşılmasa da, kahvenizi bitirdiğinizde ağzınızda kalan o hoş tat, klorlu su kullandığınızda acı bir deneyime dönüşüyor. Bu nedenle arıtılmış içme suyu ya da şişelenmiş su kullanılmalı.
Su sıcaklığı da Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenlerler arasında. Kahvenin ekstraksiyon (özütlenme) hızını azaltmak için soğuk su kullanılmalı.
Çünkü kahveniz, ateşe koyduğunuz andan itibaren ısınmaya başlayacak. Bu ne kadar yavaş olursa, o kadar iyi bir özütlenme elde edersiniz. Bu nedenle dolaptan çıkarılmış buz gibi suyu kullanmaktan çekinmeyin.
3. Şeker
Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenlerden biri de kullanılan şeker miktarı ve bu şekerin kahveye eklenme zamanı. Az şekerli kahve için 1 çay kaşığı, orta şekerli kahve için 2 çay kaşığı, şekerli Türk kahvesi için 3 çay kaşığı şeker kullanın.
En iyi kahve yapmanın püf noktalarından biri de şekeri, kahve ve suyu cezveye ekledikten sonra, henüz ateşe koymamışken eklemek. Türk kahvesine şeker piştikten sonra eklenmiyor çünkü köpüğü sönüyor ve tüm ihtişamı kayboluyor.
4. Aroma Vericiler
Türk kahvesi, çikolata, süt, damla sakızı ya da kakule gibi aroma varici maddelerle oldukça uyumlu bir lezzet ortaya çıkarabiliyor. Kahvenizin içine bu aroma vericileri eklemek isterseniz, şeker gibi kahvenizi henüz ateşe koymadan eklemeli ve iyice karıştırmalısınız.
5. Karıştırma
Kahvenin karıştırılması aşaması, Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenlerden biri. Kahve ateşe koyulduktan sonra karıştırmak için içine kaşık girmemeli. Bunun amacı köpüğün sönmemesini sağlamak. Bu nedenle kahve ve su pişirilmeden önce iyice karıştırılmalı.
Eğer şeker ya da aroma verici maddeler ekliyorsanız, bunların da suda çözünmesini ve iyice karışmasını sağlamalısınız. Kahve de içerisinde topak topak kalmamalı.
6. Cezve
İyi bir Türk kahvesi, iyi bir cezvede yapılır. Türk kahvesi yaparken eğer imkanınız varsa makineleri değil, cezveleri kullanmayı deneyin. Genelde bakır cezveler kullanılır.
Cezvenin ısıyı her noktasından eşit bir şekilde alabilmesi için tabanı geniş, üstü dar olmalı. Köpüğün dağılmadan dökülebilmesi için ağzında bir oyuk olmalı ki, fincana da rahatça dökülebilsin.
7. Ateş
Kullanılan ateşin derecesi de Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenler arasında. Türk kahvesi, kısık ateşte pişer. Aromalarını suya ağır ağır salar. Böylece lezzetli bir sonuç ortaya çıkar.
Yüksek ateşte pişen kahve, çok çabuk ısınır. Kahve özlerini suya bırakamadan su kaynamaya başlar. Bu da kahvenin yanmasına neden olur ve fincanda kötü bir tat bırakır. Aynı zamanda yüksek ateşte pişen kahvenin köpüğü daha az olur.
8. Köpük
Kaliteli ve iyi pişirilmiş bir kahvenin nişanesi köpüğüdür. Kahve pişirme konusunda ne kadar yetenekli olsanız da, ilk izlenimde köpük en önemli noktadır.
Kahve ve su karışımı ateşle buluştuğu andan itibaren köpükler yavaş yavaş oluşmaya başlar. Artık pişme aşaması tamamlanacağı zaman, köpük miktarı zirveye ulaşır ve kahvenin üzerinde kalın bir tabaka şeklinde belirir.
Eğer birden fazla fincan için kahve yapıyorsanız, bu köpüğü bir kaşık yardımıyla -kahveyi çok fazla karıştırmadan- alıp fincanlara paylaştırın. Eğer tek fincan yapıyorsanız, gerek yok, direkt kahve ile birlikte fincana dökebilirsiniz.
Kahvenin köpüğünün sönmemesi için de dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var. İlk olarak kahve kaynamamalı. Fokur fokur kaynamaya başladığında o koyu köpük söner, yerine hemen kaybolacak bir köpük kalır.
İkincisi de kahveyi yavaşça fincanlara dökmek. Karıştırma işlemi gibi çok fazla çalkalama ya da hızlı bir döküş de kahvenin köpüğünün sönmesine neden olur.
Son olarak kahveyi bekletmemek. Bekledikçe köpük yok olur bu nedenle hemen servis edilmeli ve içilmeli.
9. Pişirme Süresi
Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenler arasında pişirme süresi var. Aslında bu, kullanılan ateş ile ters orantılı. Ateş ne kadar az olursa, pişirme süresi o kadar uzar. Ve sonuçta daha iyi bir kahve ortaya çıkar.
Kahve, zamanla özünü suya veriyor demiştik. Bu zaman ne kadar uzarsa, daha iyi aromalı bir kahve içebilirsiniz. Bu yüzden külde kahve, kumda kahve, közde kahve gibi, daha ağır ateşte uzun süreler pişen geleneksel Türk kahvesi çeşitleri ortaya çıkmış.
10. Fincan
Türk kahvesinin konulduğu fincan, lezzetin tam anlamıyla alınabilmesi için çok önemli. Klasik Türk kahvesi fincanı ortalama 90 ml hacimde oluyor.
İnce bir malzemeden, altı geniş, üstü dar ya da ikisi de eşit olacak biçimde üretiliyor. Bunun nedeni, kahvenin köpüğünü ve ısısını korumak. Ağzı geniş bir fincanda köpük dağılır ve soğuma hızı artar.
Genelde kulplu olan fincanları istediğiniz renk ve desende seçebilirsiniz. Fakat fincanın yapıldığı malzemenin yine sıcaklığı koruması için porselen olması önemli.
Bu konuda daha fazla bilgi edinmek isterseniz “Türk Kahvesi Fincanı Nasıl Olmalı?” isimli yazımıza bakabilirsiniz.
11. Sunum
Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenler arasında, klasik sunum biçimi var. Türk kahvesi, kaynatılarak yapılan bir demleme işlemi ile elde edildiğinden, ağır bir tada sahip. Bu nedenle yanında bir bardak su ile servis ediliyor.
Türk kahvesinin yanındaki suyun başka bir anlamı daha var. Kahve Türk kültüründe genelde yemekten sonra içilen bir keyif içeceği olduğu için, kahvenin lezzetini tam anlamıyla alabilmek adına ağızda kalan tadı temizlemek için birkaç yudum su içiliyor.
Böylece kahve bittiğinde bunun keyfine tam olarak varılabiliyor.
12. İkramlıklar
Türk kahvesinin olmazsa olmazlarından biri de yanında verilen ikramlıklar. Genelde Türk lokumu ikram ediliyor. Fakat tercihen badem, fındık, ceviz gibi kuru yemişler ya da çikolata da yanına çok yakışıyor.
13. Saklama
Türk kahvesi yaparken dikkat edilmesi gerekenlerden biri de, iyi muhafaza edilmiş, taze kahve kullanmak.
Eğer kahvenizi hazır alıyorsanız, paketleri hava almayacak, nemden uzak, oda sıcaklığında ve karanlık bir ortamda saklamalısınız ki, taze kalabilsin. Aksi halde öğütülmüş kahve günden güne bayatlar ve tadını, aromalarını yitirir.
Türk kahvesinin, dünyada telvesi ile ikram edilen tek kahve çeşidi olduğunu biliyor musunuz?
Son olarak;
Türk kahvesi yapmanın inceliklerini, önemli noktalarını öğrendik. Şimdi tek yapmanız gereken, elinize bir fincan kahve alıp, tüm bunları bilerek onu zevkle yudumlamak ve keyfine varmak. Afiyet olsun!