Dünyada ticari olarak yetiştirilen kahvelerin çoğu Arabica ve Robusta çekirdeklerinden oluşur.
Robusta, Arabica’dan sonra dünyanın en popüler ikinci kahve çeşididir. Diğer kahve çekirdeği çeşitleri piyasada çok az miktarda üretilir ve satılır.
Robusta çekirdekleri, kahve kalitesinin ve aromasının zayıf olmasıyla bilinir. Fakat bu durumun gerçekten böyle olup olmadığı bir tartışma konusu.
Robusta Kahve Nedir?
Robusta kahve çekirdeği, Coffea canephora bitkisinin tohumlarından üretilen kahvedir. Coffea Canephora ve Coffea Arabica, dünyada ticari olarak yetiştirilen iki kahve çeşididir.
Bu ikisi arasında Coffea Canephora daha sağlam bir bitkidir ve yetiştirilme koşulları daha normaldir. Bu nedenle “sağlam kahve” anlamına gelen Coffea Robusta ya da sadece Robusta olarak bilinir.
Aslında Coffea Canephora bitkisinin Coffea Robusta ve Coffea Nganda olarak bilinen 2 alt türünden biridir.
Dünyada yetiştirilen 120’den fazla farklı kahve bitkisi türü olduğu tahmin edilmektedir.
Robusta kahve türü, dünya çapında yetiştirilen kahvenin %43’ünü oluşturur.
Robusta Kahve Nasıl Yetişir?
Coffea Canephora çekirdekleri ideal olarak 21-30 derece arasındaki ılıman iklimlerde büyür ve 800 metreye kadar olan yüksekliklerde yetişebilir.
Nemli bir toprağı sever ve iyi bir şekilde yetişebilmek için çok fazla suya ihtiyaç duyar.
Coffea Canephora bitkileri tam güneş alan bölgelerde yetişir. Böylece büyük ve açık tarlalar kullanılabilir hale gelir çünkü Arabica çekirdekleri gibi doğal gölge istemez.
Fakat kahve ağaçları, yerel bitkileri ve vahşi yaşamı olumsuz etkiler.
Dayanıklı yapısı sayesinde iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dirençlidir. Vahşi doğada yaklaşık 10 m yüksekliğe kadar sağlam bir ağaç veya çalı olarak büyür.
Fakat ticari kullanım için yetiştirildiğinde, kolay hasat edilebilmesi amacıyla 5 metreye kadar budanır.
Çapraz tozlaşmaya ihtiyaç duyar. Bu, Coffea Canephora çiçeklerinin, farklı bir genetik bileşime sahip bir bitkiden elde edilen bazı polenlerle tozlanması gerektiği anlamına gelir.
İlk kez yetişen bitkiler daha hızlı olgunlaşır. Yaklaşık 2 yılda meyve vermeye başlar. Meyvelerin olgunlaşması yaklaşık 10-11 ay sürer ve oval şekilli kahve çekirdekleri ortaya çıkar.
Meyvelerin hepsi aynı anda olgunlaşmaz. Aynı anda hem olgun hem de olgunlaşmamış meyveler bir arada bulunabilir. Her kahve kirazının içinde genellikle iki kahve çekirdeği bulunur.
Arabica çekirdeklerine göre daha küçük, daha yuvarlak ve daha kalın görünür.
Arabica’dan daha yüksek mahsul verimine sahiptir, daha fazla kafein içerir. Çekirdeklerinde %2.7 oranında kafein bulunur.
Daha az miktarda şeker içerir. Zararlılara ve hastalıklara karşı daha az duyarlı ve daha fazla dayanıklıdır. Bakımı kolaydır, daha yüksek mahsul verimine sahiptir.
Arabica çekirdeklerine oranla daha fazla antioksidan içerir. Bakımı ve üretimi daha kolay olduğu için daha ucuzdur.
Arabica ve Robusta çekirdekleri arasındaki farkları öğrenmek için ilgili yazımıza göz atabilirsiniz.
Robusta Kahve Nerede Yetişir?
Robusta kahve nasıl yapılır? Coffea Canephora, Afrika kökenli bir kahvedir. Kökleri, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Uganda’ya dayanır. Halen Afrika’da, özellikle Uganda, Tanzanya ve Fildişi Sahili’nde ticari olarak yetiştirilmektedir.
Ancak üretimi bu noktalar ile sınırlı değildir, tüm dünyaya yayılmıştır. Bugün Coffea Canephora çekirdeklerinin en büyük üreticisi Vietnam’dır. Ardından Brezilya, Endonezya, Uganda ve Angola gelir.
Coffea Canephora, Coffea Arabica’dan yüz yıl sonraya, 1897’ye kadar bir kahve çekirdeği türü olarak tanımlanmamıştır.
Coffea Canephora Kahvesinin Özellikleri
Şimdi de Robusta kahve özelliklerine bakalım.
- Çekirdekler yoğun, güçlü ve odunsu tatlara sahiptir.
- Asiditesi düşüktür.
- Kafein oranı yüksektir.
- Robusta kahve çeşitleri çiftliklerde daha kolay yetişir.
- Yüksek verime sahiptir.
- Zararlılara ve hastalıklara karşı dayanıklıdır. Fazla kafein, kimyasal bir savunma görevi görür.
- Daha az maliyetle üretildiği için daha ucuzdur.
- Robusta kahve faydalarından biri de çapraz tozlaşma ile meyve üretir.
- 2 yıl içinde meyve vermeye başlar.
Robusta Kahvesinin Tadı Nasıl?
Tüm kahve türleri gibi Coffea Canephora kahve de yetiştirme ve işleme koşullarına bağlı olarak çeşitli lezzet profillerine sahiptir.
Coffea Canephora, topraksı, kauçuksu veya tahıl benzeri tatlara sahiptir ve genellikle yer fıstığı veya susam tadı da olur.
Asiditesi çok düşüktür, ağır bir gövdeye sahiptir ve tatlı olmaktan çok acı bir lezzeti vardır. Kafein oranı da oldukça yüksektir.
8 onsluk (240 g) demlenmiş Robusta kahvede 250 mg kafein bulunur.
Kahve Kalite Enstitüsü’nün (CQI) Coffea Canephora çekirdeklerinin Arabica çekirdekleri ile aynı özenle yetiştirilip işlenmediği için bu çekirdeklerin tam lezzet potansiyeline ulaşamadığına dair bir teorisi var.
Fakat doğruluğu henüz kanıtlanmış değil.
Coffea Canephora çekirdekleri, özel kahve dükkanlarına espresso karışımları şeklinde girer. Arabica ve Robusta’nın harmanlanması ile her iki çekirdeğin özelliklerinden de yararlanılarak daha lezzetli espresso kahveler üretiliyor.
Arabica’nın karmaşık tatları ve tatlı aroması, Robusta’nın ağır gövdesi, kremsi tadı ve zengin kreması ile birleştiriliyor.
Robusta Kahve Nerede Kullanılır?
Doğal aroma özelliklerinden dolayı, uzmanlar Coffea Canephora’yı en iyi kahve çekirdekleri arasında görmezler. Bu nedenle genelde ucuz, öğütülmüş, düşük kaliteli kahvelerde ya da granül kahve yapımında kullanılır.
İyi kaliteli Coffea Canephora çekirdekleri, geleneksel İtalyan espresso karışımlarında, tam gövdeli bir tat ve daha iyi bir krema sağlamak için yaklaşık %10-15 oranında kullanılır.
Coffea Canephora çekirdeklerini Arabica’dan geride bırakan özellikleri yüksek derecede acı olması ve sert bir tada sahip olmasıdır. Arabica’nın tatlılığı, lipidleri ve meyveli tonları, insanın damak tadına daha çok hitap eder.
Robusta Ne Demek?
Robusta kahve ne demek? Coffea Canephora türündeki bitkilerin çekirdeklerinden elde edilen kahve, Robusta olarak bilinir.
Öneri Yazı: Dünyanın En İyi Kahve Çekirdekleri